Động cơ điện vạn năng là loại động cơ có thể làm việc với nguồn cung cấp là nguồn một chiều hay nguồn điện xoay chiều, nhưng tốc độ động cơ khi làm việc trong hai loại nguồn điện này hầu như không thay đổi. Động cơ điện vạn năng có đặc điểm là đạt được mô men mở máy lớn so với các động cơ khác có cùng công suất, dễ dàng điều chỉnh tốc độ.Trong thực tế động cơ điện vạn năng được sử dụng khá phổ biến như các loại máy khoan cầm tay, máy mài cầm tay, máy cắt, máy xay sinh tố….

Máy Cắt cầm tay

Máy khoan cầm tay

2.Cấu tạo chung: Gồm hai phần chính là Stato và Roto

Stato(phần cảm): Gồm các phần sau

– Vỏ: là một ống thép được gia công mặt trong, bên trong có gắn các khối cực từ để giữ các cuộn dây kích thích, trên vỏ có gắn các cọc nối dây cách điện để đưa điện từ nguồn vào stato

– Cực từ được chế tạo bằng thép đặc biệt có đặc tính dẫn từ tốt và được bắt vào trong thân bằng các vít đặc biệt.

– Cuộn dây kích thích có nhiệm vụ tạo từ trường chính xác cho các khối cực, được quấn bằng dây đồng có tiết diện tròn xung quanh các khối cực từ.

Stato máy khoan cầm tay

b.Rô to(phần ứng):

Được làm từ các lá thép kĩ thuật điện dày từ 0,35 đến 0,5 mm, có hình dạng đặc biệt được ép lên trục roto, phía bên ngoài có xẻ các rãnh dọc để quấn dây. Roto được đỡ trên hai trục thau và quay bên trong các khối cực của stato với khe hở ít nhất để giảm bớt tổn hao năng lượng từ trường.

– Dây quấn trong các roto động cơ điện vạn năng là các dây đồng có tiết diện tròn. Mỗi rãnh thường có hai dây và quấn sóng, các dây quấn được cách điện với lõi của roto, các đầu dây của các khung dây được hàn vào các lá góp bằng thau của cổ góp.

– Cổ góp điện gồm nhiều lá góp bằng thau, ghép quanh trục, giữa các lá góp được cách điện với nhau và cách điện với trục bằng mica.

Roto máy khoan cầm tay

Ngoài hai bộ phân chính trên động cơ điện vạn năng còn có các bộ phận như:

– Nắp và giá đỡ chổi than: Thường được đúc bằng gang hoặc nhôm, bên trong có đóng các bạc thau sseer lắp với trục roto, ngoài ra còn có các chốt định vịddeer ráp đúng vào thân động cơ.

+ Nắp phía bánh răng được gia công lỗ để gắn cần điều khiển khớp truyền động, các lỗ bu lông để lắp vào vỏ bọc bánh đà của động cơ.

+ Nắp phía cổ góp điện còn là nơi gắn các giá đỡ chổi than và lò xo. Lò xo luôn ấn chổi than tì vào cổ góp điện đúng với lực ép cần thiết để dẫn điện vào cuộn dây roto.

-Chổi than: được chế tạo băng bột than, bột đồng với thiếc, đồng với graphit được đúc ép thành khối với áp suất cao nhằm làm giảm điện trở riêng và mức mài mòn của chổi than . các chổi than điện được dính liền với dây dẫn điện. Đối với động cơ vạn năng thường dùng 4 hoặc 2 chổi than điện , chổi than điện được cách điện với thân máy của động cơ.